ظلم ستیزی و عدالت طلبی

فهرست مطلب

مقدمه

انسان‌ها در زندگی خود روزانه از واژگان بسیاری استفاده می‌کنند که در ابتدا آنچه از شنیدن واژگان یا اسامی افراد مختلف به ذهن متبادر می‌شود برجسته ترین ویژگی آن فرد یا واژه است. به عنوان مثال زمانی که نامی از «هیتلر» برده می‌شود پیش از هر چیز جنگ افروزی وی در جنگ جهانی به ذهن انسان خطور می‌کند.

امام علی(ع) هرچند دارای جمیع کمالات انسانی و خصوصیات متعالی بودند، ولی کیست که نام حضرت را بشنود و عدالت طلبی و ظلم ستیزی آن بزرگوار در ذهنش تداعی نشود!

 شدت علاقه‏ي حضرت به مساله‏ي عدالت و سعي بليغي که در اجراي آن داشته است، باعث شده که تمام عمر پر برکتش را در راه بسط و برقراري آن به کار گیرد و سرانجام نيز جان پاکش را در راه آن فدا کند. چنانکه که بسیاری معتقدند ایشان صرفا به دلیل اجرای عدالت در محراب به شهادت رسیده است.

قسط و عدل و دشمني با ظلم و ظالم موضوعاتي است که در فرهنگ اسلامي و در قلمرو معارف نهج‏البلاغه اهميتي خاص دارد و بخش عمده‏اي از گفتارها و نوشتارهاي امام (عليه‏السلام) در نهج البلاغه - به طور مستقيم يا غير مستقيم- به بحث مزبور مربوط مي‏شود.

در نهج البلاغه است که از ایشان در مورد برتری عدالت بر جود پرسیدند، فرمود:

    «العدل يضع الامور مواضعها و الجود يخرجها من جهتها. و العدل سائس عام و الجود عارض خاص، فالعدل اشرفهما و افضلهما؛ عدل، جريان کارها را در مجراي طبيعي خود قرار مي‏دهد، اما جود، آنها را از جهت طبيعي خود خارج مي‏کند. عدل، راهبر و پاسدار همگان است ولی جود، فقط سود به کسي مي‏رساند که به او بخشش شده است، پس عدالت شريفتر و برتر است». [1]

 

[1] - نهج البلاغه خطبه87.