محسن افتخاری - مدرس دانشگاه

معصومه وزیری هامّانه (یگانه)-کارشناس حقوق

چکیده

داشتن آرامش و زیستن در محیطی سرشار از صلح و امنیّت از دیرباز، جزء دغدغه­های بشریّت بوده است. بر این اساس، جامعه بشری، همواره در تلاش بوده است تا زمینه­های پایداری صلح و امنیّت بین­المللی را فراهم سازد. امروزه، این اعتقاد وجود دارد که صلح و امنیّت بین ­المللی به مفهوم واقعی آن، در سایۀ وجود دموکراسی و رعایت حقوق و آزادی­های بنیادین بشر، شکل می­گیرد. از سویی دیگر، لازمه صلح و امنیّت پایدار در جهان، همکاری و روابط دوستانه میان دولت­ها می­باشد. در همین راستا سازمان ملل متّحدو مؤسّسات تخصصی آن، وظیفۀ حفظ صلح و امنیّت بین المللی را برعهده داشته و بسترهای لازم را برای همکاری میان دولت­ها در زمینه­های گوناگون، فراهم می­نمایند. هر چند در این میان، به موجب منشور سازمان ملل متّحد، شورای امنیّت، طلایه­دار حفاظت از صلح و امنیّت بین­المللی است؛ مؤسّسات تخصصی سازمان ملل متّحد نیز از طریق گسترش روابط و همکاری­های میان دولت ها در حوزه های فعالیت خود، زمینه را برای حفظ و تقویت صلح و امنیّت بین المللی، فراهم می­سازند. در این میان، سازمان آموزشی، علمی­و فرهنگی سازمان ملل متّحد (یونسکو)، از طریق گسترش همکاری­های میان دولت­ها در زمینه­های آموزشی، علمی و فرهنگی فرهنگی و تأکید بر رعایت دموکراسی و حقوق بشر، نقش خود را در حفظ صلح و امنیّت بین­المللی ایفاء می­نماید. بر این اساس، این نوشتار، نقش یونسکو را در حفظ صلح و امنیّت بین المللی، بررسی نموده و راه­کارهای یونسکو را برای دست­یابی به چنین هدفی، تشریح می­نماید. همچنین مقالۀ حاضر، چالش­های فرا روی یونسکو را در حفظ صلح و امنیّت بین­المللی، مورد بحث قرار می­دهد. این مقاله، نتیجه می­گیرد که برای رفع این چالش­ها، دولت­های عضو یونسکو بایستی از منافع سیاسی خود، چشم­پوشی نموده و با گسترش همکاری­ها در حوزه­های آموزشی، علمی و فرهنگی، یونسکو را در ایفای نقش مؤثّرتر در تداوم حفظ صلح و امنیّت بین المللی، یاری دهند.

واژگان کلیدی: سازمان بین­المللی، سازمان ملل، صلح و آشتی، یونسکو.